Het missiehospitaal

De afgelopen drie dagen zijn te we gast geweest bij Joost Bekkers (30) en Bernadette Bartelds (29) (afkomsig uit Boxtel) in Mpanshya, tweehonderd kilometer ten oosten van de hoofdstad Lusaka. Ze werken daar als vrijwilligers voor VSO-organisatie bij het St. Luke's missiehospitaal dat gelegen is midden in de bush. We troffen er een idealistisch, bevlogen en enthousiast paar aan. Ze leven zeer primitief en werken hard samen met de lokale bevolking. Bernadette werkt in de hospice met veel HIV-Aids en Malariapatienten. Indringend werk omdat de dood dagelijks op de loer ligt. Bij ons eerste bezoek aan het ziekenhuis worden we geconfronteerd met een aangrijpend tafereel: het onderlichaam van een weeskindje van vijf jaar is verbrand, tweede/derde graads. Oma en haar zus hebben de jongen in een teiltje met water gelegd om de pijn te verzachten. Ze tillen de jongen op om ons de verwondingen te laten zien. We staan genageld aan de grond. Twee, drie kinderen worden wekelijks binnengebracht in dit ziekenus met brandwonden. Ze zijn gevallen in het vuurtje dat voor elke hut brandt om het eten te koken.
Joost is civil/water ingenieur en zoet erg veel facilitaire zaken in en rodm het ziekenhuis. Bovendien stuurt hij enkele bijzonder biologische landbouwprojecten.
Woensdag zijn we met een mobiel preventief HIV-Aids team de bush ingetrokken. Bj aankomst in het dorpje zitten tientallen patienten al te wachten voor een oud kerkje en in de schaduw van een boom. Eerst wordt voorlichtng gegeven door een verpleegkundige over hoe om te gaan met HIV-Aids en hoe het voorkomen kan worden. Dan staat een man op die zelf besmet is en op indringende wijze zijn story verteld. Vervolgens wordt in de kerk een spreekkamertje ingericht en in drie andere 'hokken' in het dorp. Vier artsen en verpleegkundigen luisteren de verhalen aan, onderzoeken en schrijven medicijnen voor. Allemaal heel primitef. Soms zeer aangrijpend als een moedertje met kind, beiden besmet, zich melden. En toch wordt er gelachen door de mensen. Ze dragen hun ziekte alsog het bij hun leven hoort. Het valt op dat er ook veel mannen naar het bush spreekuur komen. Volgens Bernadette is 16 procent van de mensen die bekend zijn bij het ziekenhuis en de mobiele spreekuren besmet of heeft Aids. En heel veel mensen hebben malaria. De malariavlieg die hier leeft is zeer agressief: op de dag van ons bezoek krijgt ook Bernadette een aanval. We zijn gewaarschuwd! Ze probeert het met medicinale planten te bestrijden.
De mensen in de bush krijgen extra voedsel en muskietennetten van de artsen.

We logeren in het huisje van Bernadette en Joost bij het ziekenhuis. José en Karin koken buiten op een traditioneel houtvuurtje: drie bomenstammen tegen elkaar, de kookput in het midden. Hans en ik assisteren en onze chauffeur Nchito Chimese helpt graag mee. We eten 's avonds bij maanlicht buiten. We genieten van een bierje. Dat is sneller gezegd dan gedaan: voor boodschappen (en om een biertje te kopen) moeten Joost en Bernadette naar Lusaka, tweehonderd kilometer rijden. Gelukkig hadden ze een kleine voorraad in de onmisbare koelkast die op gas werkt.

Vlak voor zonsondergang een wandeling naar de berg gemaakt om de ondergang van deze rode planeet goed te kunnen bekijken. Een prachtig uitzicht over het dal, waar we links en rechts allemaal hutten zien liggen. Onderweg naar huis zien we de vrouwen het tradionele eten koken: Nchima, oftewel maismeel. Dat eten ze hier elke dag drie keer, soms met een visje of klein stukje vlees erbij.

We hebben het dorp en de school bezocht en bij de hoogste groep (grade 9) in de klas 'les' gegeven. De leerlingen mochten ons vragen sellen ovor Holland en wij vertelden over onze missie. Wat doen jullie met mais?, vroegen de leerlingen. Oei! Wij geven het aan de koeien. Grote hilariteit in de klas.